Distrifood, 25 november 2025
Nederlandse consumenten geven gemiddeld 2,7 procent van hun boodschappenbudget uit in België en Duitsland, een toename van 20 procent in een jaar tijd. Plus, Lidl en Aldi zien de meeste omzet weglekken naar het buitenland.
Dat blijkt uit een onderzoek dat het bureau Hiiper op verzoek van Distrifood heeft uitgevoerd. ‘Nederlandse consumenten doen vaker over de grens boodschappen en geven daar bovendien steeds meer uit’, zegt managing director Joep Smeets van Hiiper in een toelichting. In de eerste drie kwartalen van dit jaar heeft 45,3 procent van de huishoudens wel eens iets gekocht in België en Duitsland, tegenover 41,4 procent in dezelfde periode vorig jaar.
Gemiddeld gaven Nederlandse huishoudens in het lopende jaar €342 uit in drogisterijen en supermarkten in België en Duitsland, een toename van 15 procent. Duitsland is daarbij duidelijk populairder dan België. Duitse drogisterijen winnen nog sterker aan populariteit dan supermarkten. Zij zijn goed voor een omzetaandeel van 5,6 procent tegen 4,2 procent in dezelfde periode vorig jaar. Dat is een toename met 33 procent.
Vooral klanten in grensprovincies gaan vaak de grens over. Zo ligt het omzetaandeel over de grens van Limburgse klanten met 9,6 procent het hoogst, gevolgd door Drenthe (5,5%) en Overijssel (4,1%). Maar klanten komen volgens Smeets steeds vaker van verder weg. ‘Noord-Holland groeit in klantenaantallen en bestedingen het hardst, gevolgd door Friesland.’
Niet alle formules hebben in gelijke mate te maken met omzetverlies aan buitenlandse supermarkten. Als alleen naar de grensregio’s wordt gekeken zijn het Lidl, Plus en Poiesz wiens primaire klanten het vaakst ook over de grens boodschappen doen. Als naar heel Nederland gekeken wordt, komen Plus, Lidl en Aldi het hoogst uit. Opvallend is dat Aldi er als enige formule in is geslaagd afgelopen jaar zijn primaire klanten vaker in Nederland te houden.
Het aantal Nederlandse consumenten dat over de grens boodschappen doet groeit en ze geven bovendien een steeds groter deel van hun budget uit bij supermarkten en drogisterijen in België en Duitsland. Distrifood sprak met klanten en presenteert exclusief onderzoek naar grensoverschrijdend winkelen. Noord-Holland groeit in klantenaantallen en bestedingen het hardst.’
‘Goedkoper én beter’, het echtpaar Hendriks uit Boxmeer laat er op het parkeerterrein van de Kaufland in Kleve geen twijfel over bestaan waarom zij hun boodschappen in Duitsland doen. En ze zijn op een druilerige dinsdagochtend rond half elf niet de enige Nederlanders die inkopen doen bij de zusterketen van Lidl. Van de 110 auto’s op het parkeerterrein hebben er 73 een geel nummerbord.
Dat is geen toeval, zegt Joep Smeets van onderzoeksbureau Hiiper. Hij bracht op verzoek van Distrifood tot in detail in kaart hoe het zit met grensoverschrijdend winkelen. ‘Nederlanders doen graag boodschappen in België of Duitsland en er is duidelijk sprake van een toename. In de eerste drie kwartalen van 2024 kocht 41,4 procent van de Nederlandse huishoudens iets in België of Duitsland, dit jaar is dat 45,3 procent.’ Dit bevestigt eerder onderzoek van bijvoorbeeld Deloitte, waaruit blijkt dat grensoverschrijdend winkelen snel aan populariteit wint.
Dat veel Nederlanders denken over de grens goedkoper boodschappen te doen, komt niet uit de lucht vallen. Het televisieprogramma Kassa besteedde in januari een uitzending aan de prijsverschillen met Duitsland en in oktober deed de Consumentenbond dat nog een keer dunnetjes over. Op basis van een onderzoek naar de prijzen van 130 veel verkochte producten kwam de bond tot de conclusie dat Duitsland voor dagelijkse producten 15 procent goedkoper is, België 12 procent en Frankrijk zelfs 20 procent.
In september kondigde de Autoriteit Consument & Markt zelfs een grootschalig onderzoek naar boodschappenprijzen in Nederland aan. Dat er verschillen zijn in prijs, erkent bijvoorbeeld fabrikantenkoepel FNLI wel. Zij wijzen op verschillen in accijnzen, btw en specifieke belastingen, zoals de verbruikersbelasting op frisdrank en energiebelastingen. Daarnaast kopen Nederlanders veel vaker in promotie. ‘Dit complexe systeem met kortingen en bulkaanbiedingen draagt bij aan de perceptie van hoge prijzen’, stelt de organisatie. Tegelijkertijd wijst FNLI op studies van de Europese Commissie waaruit blijkt dat voedingsprijzen in Nederland 1,1 procent lager liggen dan het EU-gemiddelde.
De cijfers van Hiiper laten zien dat Nederlanders niet alleen vaker over de grens boodschappen gaan doen, maar daar ook meer geld uitgeven. Het omzetaandeel van supermarkten in België en Duitsland is in een jaar tijd met 20 procent gestegen, van 2,2 naar 2,7 procent. Daarbij is Duitsland goed voor het leeuwendeel van de omzet. Bij drogisterijen is de positie van de buurlanden nog sterker. Het aandeel steeg daar van 4,2 naar 5,6 procent, een index van 133.
Joep Smeets van Hiiper: ‘Natuurlijk gaat niet iedereen speciaal voor de boodschappen naar België of Duitsland, in de cijfers zitten bijvoorbeeld ook de uitgaven van Nederlanders die op vakantie zijn. Maar de trend is volgens mij heel duidelijk, waarbij vooral ook de uitgaven van Nederlanders zijn toegenomen. Per huishouden gaat het in het lopende jaar om €342, een groei van 15 procent. De gemiddelde transactiewaarde bedraagt €45,51, een groei van €2,50.’
Vooral Duitsland trekt daarbij. Hoewel de groei in beide landen ongeveer gelijk is, ligt het aantal klanten dat de Duitse grens overgaat met 36,7 procent ruim twee keer zo hoog als het aantal dat naar België gaat. De landelijke cijfers vertekenen bovendien. In de grensregio’s liggen de percentages en omzetaandelen nog veel hoger. In Limburg koopt 75,1 procent wel eens over de grens en is het aandeel van buitenland in de omzet maar liefst 9,6 procent, 21 procent meer dan een jaar geleden.
Ook in Overijssel (4,1%) en Gelderland (3,7%) waar Distrifood vlak over de grens gaat kijken liggen de aandelen ver boven het gemiddelde (zie tabel). De groei komt echter zeker niet alleen uit de grensregio’s, zegt Smeets. ‘Klanten komen steeds vaker van ver. Noord-Holland groeit in klantenaantallen en bestedingen het hardst, gevolgd door Friesland.’ Van iedere €100 aan boodschappen geven consumenten in die laatste provincie inmiddels €2 uit in het buitenland, 34 procent meer dan een jaar geleden.
Smeets deelt de Nederlandse consumenten die in België of Duitsland komen in drie groepen in. Zo komt 50,9 procent tussen de 1 en 3 keer per jaar, waarmee zij 11,1 procent van de Nederlandse omzet daar vertegenwoordigen. 28,4 procent komt tussen de 4 en 9 keer, goed voor 24,1 procent van de omzet ,en 20,7 procent komt vaker dan 9 keer. Deze zwaarste groep vertegenwoordigt 64,1 procent van de omzet. ‘Gemiddeld geven zij 17,3 procent van hun totale bestedingen in de supermarkt en drogisterij uit in Duitsland en België.’
Hiiper heeft ook gekeken welke supermarkten in Nederland het meeste last hebben van klanten die de grens overgaan door te kijken naar het percentage van de primaire klanten per formule. Smeets: ‘Van alle Nederlandse huishoudens in een grensprovincie heeft 9,8 procent Lidl als primaire supermarkt. Van de huishoudens die ook in het buitenland boodschappen doet, heeft 10,4 procent Lidl als primaire supermarkt. Dat is dus een index van 105.’
Daarmee staat Lidl volgens de onderzoekers in de top-3, samen met Plus en Poiesz die ook een index van 105 noteren. ‘Albert Heijn en Jumbo hebben er veel minder last van. Net als Dirk, al is dat laatste natuurlijk locatiegedreven’, aldus Smeets. Dit beeld verandert als ook de klanten uit andere provincies in de cijfers worden opgenomen. ‘De top-3 wordt dan gevormd door Plus met een index van 115, Lidl met 112 en Aldi met 111. Ook Nettorama zit dan boven de 100.’
Binnen die ontwikkeling ziet Smeets nog iets bijzonders als het gaat om Aldi, dat een jaar geleden nog een index van 120 had. Waar andere formules ten opzichte van vorig jaar ongeveer gelijk uitkomen, is de index van Aldi dus gedaald. ‘De winst in marktaandeel voor Aldi in Nederland komt dus ook omdat ze de achterdeur naar vooral Duitsland dichter weten te houden.’
Deze analyse is in opdracht van Distrifood gedaan. Het hele artikel, inclusief alle achtergrond verhalen van shoppers en ondernemers over de grens én inclusief uitgebreidere cijfers per provincie en shoppersegment, zijn te lezen op Distrifood: https://www.distrifood.nl/194187/exclusief-zo-groot-is-grensoverschrijdend-winkelen
Wil je horen hoe we je hiermee kunnen helpen om te groeien? Neem dan contact met mij op via w.raadsen@hiiper.nl of 06-11804374
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en mis nooit meer het laatste nieuws op het gebied van shoppermarketing
Dat blijkt uit cijfers van dataspecialist Hiiper. De groep consumenten die dierenproducten koopt in de supermarkt, doet dat gemiddeld 90 keer per jaar. Daarbij besteden ze per keer €2,45. Daarmee geeft de huisdierklant per jaar...
